De afgelopen vijftien jaar is volgens de SER het aantal internationale arbeidskrachten dat jaarlijks naar Nederland komt verdrievoudigd. Voor zover we weten, werken er meer dan 250.000 internationale werknemers in Zuid-Holland, waarvan bijna 200.000 laagbetaald werk doen en vaak niet zelfredzaam zijn. Maar het zicht op de werkelijke omvang is beperkt, want een deel van de arbeidsmigranten is niet of slechts gedeeltelijk geregistreerd.

Dit legt een enorme druk op onze samenleving en brengt deze hardwerkende mensen in een kwetsbare positie. We zien de gevolgen daarvan in onze samenleving. In onze steden. Juist ook in Zuid-Holland. In Den Haag. In Rotterdam.

De lasten van arbeidsmigratie worden afgewenteld op de samenleving en op de arbeidsmigrant, terwijl de lusten alleen bij bedrijven liggen. Er is nu al een tekort aan woningen. De ChristenUnie wil dat de mensen die hier werken een goede plek hebben om te wonen. Maar dat kan niet met de huidige aantallen, laat staan als er groei is. Feit is dat de huisvesting van arbeidsmigranten ten koste gaat van huisvesting voor andere groepen. En dat alles vindt de ChristenUnie problematisch.

• De onbeperkte groei van arbeidsmigratie kan zo niet langer. De druk op de samenleving is te groot. Is het college dat met de ChristenUnie eens?
• Ik lees in de brief inzet op een hogere arbeidsproductiviteit en inzet op selectief beleid voor het aantrekken en behouden van kennismigranten. Gaat het college ook sturen op het stoppen van de ongebreidelde groei van het aantal laagbetaalde arbeidsmigranten?
• In welke sectoren zou het met minder laagbetaalde arbeidsmigranten moeten?

De ChristenUnie is blij dat de verkenning – waar wij om gevraagd hebben - er nu ligt. In de verkenning geeft het college een scherper beeld van wat er te doen staat. Dat is positief. Maar de eerlijkheid gebied mij te zeggen dat het mijn fractie na het lezen van de brief niet scherper voor ogen staat wat het college nu daadwerkelijk extra gaat doen.

Het college geeft drie handelingsperspectieven voor de provincie:

• • Beter communiceren over rollen en verwachtingen;
  • Concretiseren van beleid;
  • Intensiveren van beleid;

Dat leidt bij mijn fractie tot twee belangrijke vragen:

1. 1. Welke maatregelen gaat het college verder concretiseren?
   2. Waar gaat het college intensiveren? Welke extra maatregelen gaat het college nemen om de regionale regie op arbeidsmigratie te versterken?

Kan het GS daarom toezeggen om snel met een actieplan te komen?  En is het college bereid om hiervoor ook extra capaciteit vrij te maken voor regie, monitoring en kennisdeling op arbeidsmigratie als samenhangend beleidsthema?

Tot slot heeft de ChristenUnie nog drie specifieke vragen:

1. Kunnen aan de verplichting om bij nieuwe bedrijvigheid of uitbreiding van bedrijvigheid het huisvestingeffect in kaart te brengen dwingender consequenties worden verbonden?
2. Hoe kan het dat bij geringe extra werkgelegenheid een kwantitatieve beschouwing volstaat waarin aannemelijk wordt gemaakt dat werknemers van buiten de regio kunnen worden gehuisvest binnen het bestaande en geplande huisvestingsaanbod? Er is toch overal een woningtekort?
3. In de Ruimtelijke economische visie schreef GS nog: Als provincie willen we tegelijkertijd kritischer toetsen op (nieuwe) bedrijvigheid waar veel arbeidsmigranten werken, door letterlijk wel of niet ruimte en ondersteuning te bieden voor bedrijven die goed of slecht met arbeidsmigranten en hun huisvesting omgaan. Dit vormt een onderdeel van de ‘license to operate’ van bedrijven. Hoe wordt dit concreet uitgewerkt?