Piekbuien, wateroverlast, droogte en hittestress: wij moeten rekening houden met weersextremen en onze leefomgeving daarop aanpassen. De provincie werkt met waterschappen, gemeenten en andere partners aan het klimaatbestendig inrichten van Zuid-Holland. In de ruimtelijke ordening zullen de (on) mogelijkheden van bodem en water een grotere rol moeten spelen, dat blijkt ook uit de Rijksbrief[https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2022/11/25/water-en-bodem-sturend] over water en bodem sturend. Niet alles kan overal. Via een monitor en stresstesten krijgt de provincie zicht op verschillende kwetsbaarheden als hittestress, droogte, wateroverlast, verzilting, veenoxidatie en bodemdaling.
Watersymposium
Om aandacht te vragen voor water, klimaataanpassing en bodemdaling hebben wij met een aantal andere fracties een watersymposium georganiseerd. Dat vond in september plaats in ons prachtig gerenoveerde energieneutrale provinciehuis. Waterschappers en wetenschappers, studenten, politici en specialisten gingen met elkaar in gesprek over uitdagingen en oplossingen.
Wij vinden het belangrijk dat klimaataanpassing goed op het netvlies staat van degenen die ruimtelijke plannen maken. Het is belangrijk dat risico’s bekend en begrepen worden en dat de kwetsbaarheden niet groter worden, voor zover dat in ons vermogen ligt. Hoe slim is het om in uiterwaarden te bouwen, of pal naast een dijk als de dijk binnen afzienbare tijd verzwaard moet worden? Waterveiligheid en klimaatadaptatie moeten we dus vroegtijdig integreren in ruimtelijke ontwerpen want dat beperkt schade en dat voorkomt dat we kosten afwentelen op de toekomst.
Klimaatadaptief bouwen en versteende wijken
Bij nieuwbouw wordt inmiddels gelet op klimaatbestendigheid. Het convenant klimaatadaptief bouwen heeft landelijk navolging gekregen en op de website www.bouwadaptief.nl staan tips over hoe men klimaatbestendiger kan bouwen en hoe buurten zich kunnen aanpassen aan piekbuien en hittestress.
Maar in oudere versteende wijken valt nog veel te verbeteren. In Zuid-Holland wonen ongeveer 800.000 inwoners in 214 kwetsbare buurten die extreem gevoelig zijn voor hittestress. De provincie heeft contacten met woningcorporaties en gemeenten. Wat ons betreft is de fase van uitzoeken en experimenteren voorbij en richten we ons op de uitvoering, dus meer verkoelend groen en waterbufferende systemen aanleggen in de versteende wijken.
Bodemdaling
Rekening houden met bodemdaling is inmiddels geregeld: De omgevingsverordening verplicht gemeenten om klimaatrisico's van omgevingsplannen in beeld te brengen, inclusief de risico’s van bodemdaling. Plantoetsers van de provincie zien daarop toe.
Wat betreft binnenstedelijke bodemdaling is het Team Klimaatadaptatie van de provincie een van de drijvende krachten achter Coalitie Stevige Steden. Dit jaar is een kenniscentrum bodemdaling en funderingen geopend in Gouda. Goed dat deze problematiek op de agenda’s staat van de verschillende overheden. In het veenweidegebied worden proeven gedaan met het verminderen van bodemdaling en CO2-uitstoot via waterinfiltratie of onderwaterdrainage en klei op veen. In verschillende gebieden wordt het waterpeil verhoogd. Dat leidt tot minder veenoxidatie en CO2-uitstoot, onderzocht wordt wat de gevolgen zijn van peilverhoging voor de uitstoot van methaan. Peilverhoging heeft gevolgen voor veehouders want voor vee en trekkers in de wei is een bepaalde drooglegging nodig. In de veenweidegebieden worden met inwoners plannen gemaakt voor de toekomst, die plannen leiden tot een veenweidestrategie.
Water
Tenslotte een paar opmerkingen over klimaatadaptatie en waterhoeveelheid: Deltares onderzoekt of en waar extra waterberging nodig is in het geval van extreme neerslag. Ook is de provincie met partners bezig om een indicator voor de voorraad drinkwater te ontwikkelen, we zijn benieuwd naar de resultaten. Het lijkt ons van belang om snel aan de slag te gaan met een stresstest voor de vitale en kwetsbare functie van drinkwater, we hebben het college gevraagd daarmee aan de slag te gaan.
Djoeki van Woerden - Kerssen (Statenlid ChristenUnie)
